Tíðindi

Hvussu hava føroyingar tað?

Talan er um eina rættiliga umfatandi kanning, sum viðger viðurskifti so sum trivnaður, heilsuatferð, vandatættir, sjúka umframt sambandið millum fíggjarstøðu og heilsu. Nøkur av úrslitunum frá kanningini eru løgd fram áður, meðan onnur úrslit nú eru almannakunngjørd á fyrsta sinni. 

Kanningarúrslit

Kanningin “Hvussu hevur tú tað?” verður gjørd fjórða hvørt ár, og er henda kanningin hin triðja í røðini. Nýggjastu kanningarúrslitini vísa, at á fleiri økjum er heilsustøðan hjá føroyingum versnað, m.a. viðvíkjandi yvirvekt, rúsdrekkanýtslu og trivnaðinum hjá ungum. Samstundis stendur prosentparturin av føroyingum, sum roykja, í stað, meðan gongdin í grannalondunum er, at alt færri roykja. Kanningin vísir eisini sambond millum sosioøkonomisk viðurskifti og samlaðu heilsustøðuna hjá luttakarunum.

Nøkur úrslit vísa tó eisini eina positiva gongd. Føroyingar sum heild meta sína heilsustøðu at vera góða, og 87 % meta heilsustøðuna at vera avbera góða, sera góða ella góða. Færri ung millum 18 og 24 ár roykja dagliga samanborið við úrslitini frá undanfarnu kanningunum. Og hjá teimum eldru omanfyri 74 ár sæst, at prosentparturin av teimum, ið ofta kenna seg einsamøll, er fallandi. Nýggjastu tølini vísa, at 3 % av teimum eldru ofta kendu seg einsamøll. Til samanberingar telja hesi 10 % í samsvarandi donsku kanning.

Frágreiðingin sum amboð

Málið við kanningini er at fáa til vega vitan og gera hagfrøðisligar greiningar, sum kunnu brúkast til at bøta um fólkaheilsuna í Føroyum. Við at endurtaka kanningina fjórða hvørt ár, ber til at fylgja gongdini í heilsustøðuni hjá ymiskum bólkum í samfelagnum. Við støði í teirri gongdini, sum kanningin vísir, ber til at raðfesta, hvar neyðugt er at seta inn við miðvísum heilsuátøkum og somuleiðis at eftirmeta ávirkanina av undanfarnum átøkum. Ábendingarnar í frágreiðingini kunnu harumframt nýtast sum politiskt amboð.

Frágreiðingin gevur eisini vitan og kunning um brúksvanar og atburð hjá føroyingum og lýsir eitt nú kostvanar, lívsstíl og heilsuatferð, og frágreiðingin er viðkomandi fyri øll, ið hava áhuga fyri fólkaheilsuni hjá føroyingum.

8.000 persónar millum 18 og 85 ár fingu innbjóðing at luttaka í kanningini, og 5.104 svaraðu spurnablaðnum. Hetta svarar til 64 % av teimum spurdu, og talan er sostatt um størstu fólkaheilsukanning nakrantíð í Føroyum.

Frágreiðingin er tøk her