ABC fyri sálarliga heilsu

Tess fleiri ymiskar mátar vit eru virkin, tess betri er tað fyri sálarligu heilsuna. Gransking vísir, at fólk, sum eru virkin kropsliga, sálarliga, sosialt og andaliga, hava betri sálarliga heilsu enn tey, ið ikki eru virkin. Tá vit eru virkin, kenna vit okkum glaðari og megna somuleiðis betri at handfara avbjóðingar í gerandisdegnum.

Ver kropsliga virkin

At vera kropsliga virkin er gott fyri bæði kropsligu og sálarligu heilsuna. Tú kanst vera kropsliga virkin uppá nógvar ymiskar mátar og á nógvum ymiskum støði. Tú kanst fara ein gongutúr, rennitúr, svimjitúr, spæla hondbólt ella badminton, dansa til títt yndislag ella gera reint. Kropsligt virksemi kann minka um sálarligar trupulleikar sum angist og tunglyndi. Ger kropsligt virksemi, sum tær dámar væl, tí tað økir um kjansin fyri at tú gert tað oftari. At vera virkin saman við øðrum kann gera virksemið stuttligari og eggja til at tú heldur á fram. Kropsligt virksemi úti í náttúruni hevur enn fleiri ágóðar við sær fyri sálarligu heilsuna.

Ver sosialt virkin

Tú kanst vera sosialt virkin, tá tú ert saman við familju, vinum, starvs- ella floksfeløgum, tosar við grannan ella fólk tú kennir til handils, tú kanst vera partur av onkrum frítíðarfelagsskapi sum t.d. kóri, veving, leir ella taka lut í øðrum sosialum virksemi. At vera partur av ymiskum felagsskapum kann tryggja tær eitt sosialt netverk, sum kann vera til gagns bæði í mótgongd og viðgongd.

Ver sálarliga virkin

At vera sálarliga virkin snýr seg um at hugsavna seg um eitthvørt. Tú kanst vera sálarliga virkin, tá tú lesur eina bók, loysir krossorðagátu, spælir borðspæl, fert í biograf ella vitjar eitt listasavn. At læra okkurt nýtt og at megna at loysa eina uppgávu sum t.d. sudoku stuðlar undir sjálvsáliti og trúnna á egnar førleikar.

Ver andaliga virkin

At vera andaliga virkin kann hava ymiskan týdning fyri ymisk fólk. Tú kanst vera andaliga virkin á ymiskan hátt: tá tú fert til gudstænastu ella á møti, venur joga, fert ein friðarligan túr í náttúruni - í eini viðarlund, í fjøruni ella í haganum. Tú kanst eisini vera andaliga virkin, tá tú tosar við ein vin um lívsins stóru spurningar. Yvirskipað snýr tað seg um at finna frið,  hugdýping og minka um kensluna av strongd.

Tað hevur stóran týdning fyri okkum menniskju og okkara sálarligu heilsu, at vit hava kensluna av at hoyra til og vera partur av einum felagsskapi. Tá vit taka lut í sosialum virksemi, økja vit um møguleikan at koma at kenna onnur og fyri at gerast partur av einum felagsskapi. Um vit við jøvnum millumbilum taka lut í ymiskum sosialum virksemi, økja vit um møguleikan fyri at gerast partur av fleiri sosialum felagsskapum. Tess fleiri góð sosial sambond vit hava við onnur, tess betri eru sannlíkindini fyri einum góðum sosialum netverki, ið er viðvirkandi til, at vit eru før fyri at handfara avbjóðingar, ið lívið hevur at bjóða. Tað er gjøgnum sosialu sambondini, at vit kunnu fáa bæði kensluligan og praktiskan stuðul.

At vera virkin saman við øðrum kann styrkja sálarligu heilsuna. Sosial sambond við onnur sum t.d. vinir, familju, starvs- ella floksfelagar hava ómetaliga stóran týdning fyri okkara sálarligu heilsu, tí tey eru við til at geva okkum kensluna av at hoyra til. Tá vit eru partur av ymiskum felagsskapum, gevur tað íkast til okkara samleika og sjálvskenslu. Talan kann vera um stórar og smáar bólkar í nærumhvørvinum ella bólkar, sum fevna um alt landið ella altjóða netverk. Felagsskapirnir kunnu vera ymiskir og kunnu t.d. fevna um ein matklubba, lesiring, gongufelag, tónleikabólk, gamlan vinabólk, ein felagsskap á netinum ella tey, tú gongur til frítíðarítriv saman við.

Tilflytarar úr øðrum londum kunnu mangla netverk og stuðul frá familju og vinum. Í hesum førum kunnu nýggir felagsskapir skapast á arbeiðsplássinum, í skúlanum hjá børnunum, í fríðarfeløgum ella við at møta øðrum tilflytarum. At taka lut í virksemi og feløgum í nærumhvørvinum fremur felagsskapin og er við til at skapa góða sálarliga heilsu.

At vera hugbundin snýr seg um at binda seg til eitthvørt við fullum huga og fáast við okkurt, sum er við til at geva eina kenslu av meining og endamáli í lívinum. At vera hugbundin kann snúgva seg um at eydnast við eini uppgávu ella avbjóðing – eisini teimum smáu-, royna okkurt nýtt, gera sjálvboðið arbeiði ella at hjálpa øðrum við onkrum. Tá tú eydnast og gert okkurt, ið tú ert errin av, kann tað geva eina kenslu av at avrika, eina sterkari sjálvskenslu og tú byggir títt sjálvsvirði og sjálvsálit upp. Við eini kenslu av meining og trúgv uppá at lívið er vert at leggja orku í, ella at ymiskt í lívinum er áhugavert, er betri grundarlag fyri at taka móti teimum avbjóðingum, ið lívið hevur at bjóða, tá tú møtir mótstøðu í lívinum.

At vera hugbundin kann snúgva seg um t.d. at royna eina nýggja uppskrift, hjálpa onkrum eldri, klára seg væl í sínum starvi ella læra eitt nýtt mál. Tess meira vit hugbinda okkum í eini uppgávu, søk ella verkætlan, tess størri kenslu av sjálvsvirði og lívsgleði fáa vit. Tá vit gera okkurt gott fyri onnur ella hjálpa teimum, ið hava tað torført, gevur tað okkum eina kenslu av meining, og hetta kann hava jaliga ávirkan á sálarligu heilsuna hjá teimum, vit hjálpa og hjá okkum sjálvum.